Sapo là gì? Đó là phần nội dung mở đầu của một bài viết, nhằm giới thiệu hoặc tóm tắt nội dung quan trọng nhất của bài, sapo tốt thường bao gồm 1 cái móc (hook) kéo người đọc vào đọc một câu chuyện. Sapo nên nắm bắt được bản chất của ai, cái gì, khi nào, ở đâu, tại sao và bằng cách nào - nhưng không nhất thiết là bao gồm tất cả các câu hỏi 5W1H.

Trong thế giới digital nhanh chóng như hiện nay, thời gian chú ý của người đọc ngắn và thậm chí còn họ ít kiên nhẫn hơn. Nếu nội dung của bạn không thu hút người đọc ngay từ đoạn mở đầu (và trước nó là tiêu đề), họ sẽ bỏ đi ngay.

Một Lời dẫn hấp dẫn. Nó vẫy gọi. Nó hứa hẹn với người đọc thời gian của họ sẽ được sử dụng tốt và thiết lập giai điệu và hướng đi của tác phẩm. Tất cả nội dung tuyệt vời bắt đầu với một lời dẫn tuyệt vời.

 

Hai loại lời dẫn dành cho Sapo

Có hai loại lời dẫn chính và rất nhiều biến thể của chúng. Đó là:

Lời dẫn Tóm tắt

Thường thấy nhất trong các bản tin tức trực tiếp, đây là cách viết lời dẫn theo hình tháp ngược đáng tin cậy. Nó tóm tắt tình huống một cách ngắn gọn, cung cấp cho người đọc những sự kiện quan trọng nhất trước tiên. Trong kiểu dẫn dắt này, bạn muốn xác định khía cạnh nào của câu chuyện - ai, cái gì, khi nào, ở đâu, tại sao và như thế nào - là quan trọng nhất đối với người đọc và trình bày những sự kiện đó.

Một trinh nữ được cho là đã sinh một cậu con trai trong nhà kho ngay bên ngoài Bethlehem vào đêm qua. Một thiên thể đã hướng dẫn họ đến địa điểm đó, pháp sư dự đoán nói rằng cậu bé một ngày nào đó sẽ trở thành vua.

Lời dẫn Sáng tạo hoặc Mô tả

Đây có thể là một giai thoại, một quan sát, một sự thật kỳ quặc hoặc một câu chuyện hài hước, trong số những thứ khác. Phù hợp hơn với các câu chuyện nổi bật và các bài đăng trên blog, những Lời dẫn này được thiết kế để khơi gợi sự tò mò của độc giả và thu hút họ vào câu chuyện. 

Nếu bạn đi theo con đường này, hãy đảm bảo cung cấp thông tin chi tiết và ngữ cảnh rộng hơn trong một vài câu sau lời dẫn của bạn. Một lời dẫn sáng tạo là rất tốt - chỉ cần bạn không khiến người đọc phải săn lùng nội dung của câu chuyện sau đó.

Mary không muốn nộp thuế.

Một lưu ý về câu hỏi trong lời đầu. Một biến thể của lời dẫn sáng tạo, câu hỏi trong lời dẫn giống như âm thanh của nó: mở đầu bằng một câu hỏi. Hầu hết các biên tập viên không thích kiểu dẫn dắt này. Mọi người đang đọc nội dung của bạn để nhận câu trả lời, không được hỏi bất cứ điều gì. Nó giống như một cảnh sát, giống như nhà văn không thể nghĩ ra một cách hấp dẫn để bắt đầu tác phẩm. 

Bạn nên viết loại lời dẫn/đoạn mở đầu nào?

Điều này phụ thuộc vào một vài yếu tố. Tự hỏi mình đi:

Đối tượng của tôi là ai?

Điều chỉnh lời nói của bạn cho phù hợp với những người đọc bài đăng.

Bài viết này sẽ được xuất bản ở đâu?

Phù hợp với giọng điệu và thể loại của trang web. Có một số điều bạn có thể nhận ra trên vnexpress.net sẽ là sự sụp đổ nếu đăng trên website về giáo dục.

Tôi đang viết về cái gì?

Một số chủ đề nhất định tự cho mình sức sáng tạo, trong khi những chủ đề khác cầu xin một bài thuyết trình “Chỉ là sự thật, thưa bà”. Viết về liệu pháp hương thơm cho blog yoga sẽ giúp bạn nhàn hơn một chút so với viết về mẹo đầu tư cho blog chứng khóa.

Top 10 mẹo viết đoạn mở đầu/sapo thu hút

 

1. Xác định Hook của bạn.

Nhìn vào 5W1H. Tại sao độc giả nhấp vào nội dung này? Họ đang cố gắng giải quyết vấn đề gì? Có gì mới hay khác biệt? Xác định khía cạnh nào có liên quan và quan trọng nhất mà người đọc cần biết.

Các Câu Hỏi Cần Trả Lời Khi Bắt Đầu Viết Mở Đề

Khi bắt đầu viết mở đề, bạn hãy suy nghĩ và trả lời các câu hỏi sau:

  • Nhân vật trong bài viết bao gồm những ai?
  • Câu chuyện này thực sự là về vấn đề gì?
  • Tại sao chúng ta lại muốn viết về câu chuyện / nội dung này?
  • Điểm đáng lưu ý nhất của nội dung / câu chuyện / diễn biến này là gì?
  • Độc giả có thể muốn biết những vấn đề gì nhất về câu chuyện / nội dung này?
  • Điều gì trong sự kiện / nội dung này sẽ ảnh hửơng nhất / thay đổi đến độc giả?
  • Nếu bạn viết về một bài diễn văn, hãy tự hỏi: ai nói gì với ai? Bạn muốn nói gì với độc giả, cách nói như thế nào?
  • Nếu bạn viết về một cuộc họp, hãy tự hỏi: đã có hành động gì? Bạn muốn độc giả sau khi nghe / đọc câu chuyện của bạn, sẽ có phản ứng / hành động gì?

Ví dụ:

Nếu đó là một tai nạn xe hơi và bốn người đã bị thương, đoạn mở đề có thể là:

“Bốn người đã bị thiệt mạng hôm qua khi một chiếc xe hơi bị trôi tuột khỏi một đoạn đường ngập nước trong thành phố Hồ Chí Minh.”

Nếu tai nạn xảy ra vì lụt lội, đoạn mở đề có thể là:

“Mưa lớn và lũ đã cuốn trôi một chiếc xe hơi khỏi một con đường trong thành phố Hồ Chí Minh hôm qua, khiến cho bốn người bị thiệt mạng.”

Nếu có một viên chức hàng đầu trong xe, đoạn mở đề sẽ chú trọng đến chữ Who (ai):

“Thứ trưởng tài chính, ông XXX, đã bị thiệt mạng trong một tai nạn xe hơi tại thành phố ABC hôm qua.”

Nếu địa điểm xẩy ra tai nạn khác thường, bạn nên chú trọng đến Where (ở đâu):

“Một chiếc xe hơi đâm vào một ngôi chùa nổi tiếng tại thành phố Hà nội hôm qua sau khi người lái xe bị lạc tay lái.”

Bạn phải tự nghĩ xem khía cạnh nào của diễn biến là quan trọng nhất.

2. Hãy rõ ràng và ngắn gọn.

Một lời dẫn tốt cung cấp tất cả thông tin mà người đọc yêu cầu chỉ trong một vài từ. Tốt nhất, lời dẫn nên có từ 25 đến 40 từ.

Ngôn ngữ đơn giản là tốt nhất. Mark Twain nói điều đó tốt nhất: "Đừng sử dụng một từ năm đô la khi một từ năm mươi xu sẽ làm được."

3. Viết bằng giọng chủ động.

Sử dụng động từ mạnh và ngôn ngữ quyết định. So sánh "Bạn bè đã giúp tôi hoàn thành dự án đúng hạn" với "Tôi được bạn bè giúp đỡ, hoàn thành dự án đúng hạn" - giọng thụ động rụt rè và nhạt nhẽo.

4. Gọi người đọc là “bạn”.

Điều này tương đương với việc nhà văn phá vỡ bức tường thứ tư trong rạp hát, và trong khi một số biên tập viên sẽ không đồng ý với tôi về điều này, tôi vẫn đứng vững. Mọi người biết bạn đang viết thư cho họ. Tôi không chỉ nói với họ như vậy là OK mà còn giúp tạo ra một kết nối cá nhân với họ.

5. Đặt điểm quan trọng lên trước.

Đặt thông tin quan trọng nhất của bạn ở đầu câu. Thông tin phụ quan trọng có thể đi vào các câu tiếp theo. Không tuân theo thực hành này được gọi là "chôn vùi lời dẫn". Nếu bạn cần ghi chú trong lời dẫn của mình, hãy đảm bảo nó đi về cuối câu vì bản thân nó ít quan trọng hơn thông tin.

6. Ngắn gọn và mạnh mẽ.

Lời dẫn gần đây của tôi cho bài đăng: “Những người viết tự do thích làm việc với tôi. Nghiêm túc mà nói, họ có." Ngắn gọn và ngọt ngào khiến người đọc muốn biết bạn đang đi đâu với điều đó.

7. Hiểu bối cảnh

Hãy ghi nhớ những gì độc giả của bạn có thể đã biết về câu chuyện của bạn dựa trên các phương tiện truyền thông đưa tin trước đó. Viết theo cách nói lên những thực tế này và thêm thông tin hữu ích, có liên quan.

8. Hoặc, bắt đầu bằng một câu chuyện.

Nếu bắt đầu bằng một số liệu thống kê hoặc sự thật không phù hợp với Lời dẫn của bạn, hãy thử dẫn đầu bằng một giai thoại. Mọi người tiếp thu dữ liệu, nhưng họ cảm nhận những câu chuyện. 

Đây là một  ví dụ về một giai thoại dẫn dắt rất hiệu quả trong một câu chuyện tội phạm: “Mới hơn 11 giờ đêm, và cảnh sát Houston, Al Leonard, rút súng khi một người đàn ông da đen lớn tuổi đến gần chiếc xe tuần tra. Khẩu súng lục 9mm khuất tầm nhìn, chĩa qua cửa xe. Leonard kéo cửa xe và chào người đàn ông. “Tôi có thể giúp gì cho anh?” “Bạn muốn biết điều gì xảy ra tiếp theo, phải không?

9. Mượn thủ pháp văn học.

Mỗi câu chuyện hay đều có ba yếu tố sau: một anh hùng, một thách thức (hoặc nhân vật phản diện) mà chúng ta sợ hãi, và một cuộc đấu tranh tiếp theo. Tìm những yếu tố này trong câu chuyện bạn đang viết và dẫn dắt bằng một trong những yếu tố đó.

10. Trung thực

Đừng bao giờ đánh lừa người đọc. Nếu bạn hứa hẹn về một loại thông tin nhất định với lời dẫn của mình, bạn nên sẵn sàng cung cấp.

Khi bạn hiểu các quy tắc cơ bản này, bạn có thể bắt đầu thử nghiệm với phong cách.

Cuối cùng, hiểu được cách viết sapo/đoạn mở đầu và lựa chọn các mẹo có sẵn ở trên có thể giúp người viết kể câu chuyện rõ ràng và hiệu quả nhất có thể.

Xem thêm: 22 mẹo viêt Tiêu đề bài viết hấp dẫn khiến người đọc không thể cưỡng lại

Dũng Hoàng, Seothetop

Tham khảo: